Jak wybrać najlepszy skyr dla swojego zdrowego stylu życia
Skyr - islandzki cud, który podbija polskie lodówki
Na półkach polskich supermarketów i w ofercie sklepów ze zdrową żywnością coraz częściej pojawia się słowo, które jeszcze kilka lat temu było znane tylko nielicznym entuzjastom: skyr. Na pierwszy rzut oka przypomina jogurt, ale gdy go spróbujesz lub zaczniesz się interesować, czym właściwie jest skyr, odkryjesz, że to coś pomiędzy jogurtem, twarogiem a wysokobiałkowym skarbem. W ostatnich latach skyr przyciąga uwagę nie tylko ze względu na swój profil żywieniowy, ale także dzięki swojemu pochodzeniu, które przywołuje romantyczne wyobrażenia o islandzkiej przyrodzie, czystości i prostocie.
Czym jest skyr i dlaczego różni się od jogurtu?
Mimo że skyr często jest zaliczany do jogurtów, technicznie rzecz biorąc jest to świeży ser, a nie produkt mleczny fermentowany jak jogurt. Jego historia sięga IX wieku, kiedy to na Islandię przywieźli go norwescy Wikingowie. Do dziś skyr jest uważany za tradycyjne islandzkie danie i stanowi nieodłączną część tamtejszej kuchni – mieszkańcy spożywają go codziennie, zarówno jako śniadanie, przekąskę, jak i w słonych potrawach.
Do produkcji skyru używa się odtłuszczonego mleka krowiego, które jest podgrzewane i zaszczepiane kulturą bakterii podobną do tej stosowanej w jogurtach. Następnie dodaje się podpuszczkę, co jest typowym krokiem w produkcji serów. Gdy mieszanina zgęstnieje, oddziela się serwatkę, tworząc gęsty, kremowy produkt o delikatnie kwaśnym smaku. Wynikiem jest produkt mleczny, który ma teksturę podobną do gęstego jogurtu lub twarogu, ale wartości odżywcze i właściwości smakowe, które go wyróżniają.
Korzyści żywieniowe, których nie można przeoczyć
Jednym z głównych powodów, dla których skyr zyskuje popularność wśród zwolenników zdrowego stylu życia, jest jego skład. Skyr jest naturalnie bogaty w białko, ubogi w tłuszcz i stosunkowo niskokaloryczny. W 100 gramach zwykłego skyru znajdziesz około 10 gramów białka, mniej niż 0,5 grama tłuszczu i około 60 kalorii. Dzięki temu syci na dłużej, nie obciążając żołądka ani dziennego bilansu kalorycznego.
Jest więc idealnym wyborem dla sportowców, osób na diecie redukcyjnej, a także dla tych, którzy szukają jakościowego źródła białka bez dodatku cukru i tłuszczu. Dodatkowo zawiera wapń, potas i kultury przyjaznych bakterii, które wspierają zdrowe trawienie.
Wypróbuj nasze naturalne produkty
Jako przykład przytoczmy studentkę Anetę, która starała się zrzucić kilka kilogramów przed latem. Zamiast słodkich płatków śniadaniowych zaczęła dzień ze skyrem, odrobiną miodu i owocami. „Skyr syci mnie aż do obiadu, jest kremowy i smakuje mi bardziej niż zwykły jogurt. Dodatkowo mam więcej energii przed południem," mówi. I właśnie dlatego pokochali go nie tylko doradcy żywieniowi, ale i zwykli ludzie szukający lepszej alternatywy dla zwykłych produktów mlecznych.
Jak smakuje skyr i jak go wykorzystać w kuchni
Smak skyru jest delikatny, lekko kwaśny i bardzo orzeźwiający. Przypomina grecki jogurt, ale nie jest tak tłusty. W naturalnej formie jest neutralny, więc nadaje się zarówno do słodkich, jak i słonych przepisów. W sklepach znajdziesz skyr o różnych smakach – od waniliowego, przez malinowy po mango. Jednak to właśnie naturalna wersja jest najlepiej oceniana przez ekspertów żywieniowych, ponieważ nie zawiera dodanego cukru.
Możliwości wzbogacenia diety skyrem są niemal nieograniczone. Można go jeść samodzielnie, jako bazę do smoothie, wymieszać z owsianką lub użyć zamiast kwaśnej śmietany. Świetnie smakuje z owocami, orzechami lub granolą. Wariacje na tzatziki, dipy do warzyw lub dressingi do sałatek? Skyr również się doskonale sprawdzi.
W islandzkich domach często podaje się skyr z borówkami i odrobiną cukru jako deser. W Polsce coraz częściej jest również używany do pieczenia – na przykład do serników, gdzie zastępuje część tłustszego twarogu.
Skyr kontra jogurt
Na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie. Oba są mleczne, gęste i orzeźwiające. Ale kiedy przyjrzymy się bliżej, różnice są widoczne. Skyr zawiera więcej białka niż zwykły jogurt, głównie dlatego, że produkuje się go z kilkukrotnej ilości mleka. Na 1 kg skyru przypada aż 4 razy więcej mleka niż na jogurt. To czyni go bardziej skoncentrowanym i pożywniejszym produktem.
Dodatkowo skyr w porównaniu do większości jogurtów jest prawie bez tłuszczu, ponieważ produkuje się go z odtłuszczonego mleka. Dla porównania – zwykły biały jogurt ma około 3 g tłuszczu na 100 g, podczas gdy skyr mniej niż 0,5 g. I choć niektóre jogurty mogą pochwalić się wysoką zawartością białka, często są dosładzane lub wzbogacane dodatkami, które obniżają ich wartość odżywczą.
Jeśli więc szukasz produktu, który naprawdę syci, dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych i jednocześnie nie obciąża, skyr jest logicznym wyborem.
Czy skyr jest odpowiedni dla osób z nietolerancją laktozy?
Dobrą wiadomością jest to, że skyr ma naturalnie niską zawartość laktozy dzięki procesowi fermentacji, w którym bakterie przekształcają część laktozy w kwas mlekowy. Wiele osób z mniejszą wrażliwością na laktozę może więc bez problemu włączyć skyr do swojej diety. Niektórzy producenci oferują także skyry bez laktozy, które są gwarancją komfortowego trawienia nawet dla tych, którzy muszą unikać zwykłych produktów mlecznych.
Jak wybrać jakościowy skyr?
Przy wyborze skyru w sklepie ważne jest, aby czytać skład. Jakościowy skyr powinien zawierać tylko mleko i kultury jogurtowe, ewentualnie podpuszczkę. Warianty smakowe powinny mieć jak najmniej dodanego cukru. Im krótszy skład, tym lepiej. Popularne marki oferujące jakościowy skyr pochodzą nie tylko z Islandii, ale także z regionalnych mleczarni, które starają się zbliżyć do islandzkiego oryginału.
Podstawą jest także sposób przechowywania – ponieważ nie jest to produkt trwały, powinien być przechowywany w chłodzie i spożyty jak najszybciej po otwarciu.
Skyr a zrównoważony styl życia
W czasach, gdy coraz więcej osób interesuje się pochodzeniem żywności i jej wpływem na planetę, skyr odgrywa ciekawą rolę. Prawdą jest, że produkcja zwierzęca ma generalnie wyższy ślad ekologiczny niż roślinna. Jednak produkty takie jak skyr, które są bogate w składniki odżywcze i mogą zastąpić mniej wartościowe produkty, mogą odegrać pozytywną rolę. Dodatkowo, jeśli pochodzą z rolnictwa ekologicznego lub od lokalnych producentów, ich wpływ na środowisko znacznie się zmniejsza.
Ciekawostką jest, że nawet na Islandii rośnie zainteresowanie ekologiczną produkcją mleka, a niektóre marki skyru już mogą pochwalić się certyfikacją bio. Konsumenci mają więc wybór – a to właśnie on jest kluczem do bardziej zrównoważonej przyszłości.
Jak kiedyś powiedział Hipokrates: „Niech pożywienie będzie twoim lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem." Może dziś dodałby: I nie bój się skyru.
Z islandzkiej tradycji stał się globalnym trendem. A podczas gdy wcześniej skyr był dla wielu egzotycznym pojęciem, dziś jest zwykłym elementem zdrowej diety. Nic dziwnego – kiedy coś smakuje, syci, dodaje energii i jeszcze korzystnie wpływa na organizm, trudno znaleźć powód, by nie włączyć go do codziennego menu.
