Kurczak satay jako popularne danie w czeskich restauracjach

Kuchnia azjatycka w ostatnich dziesięcioleciach zdobyła trwałe miejsce na światowych stołach – i Polska nie jest tu wyjątkiem. Ulice pełne są barów z wokami, sushi i zupami pho, a także restauracji oferujących mniej znane, ale tym bardziej interesujące specjały. Jednym z dań, które zyskuje na popularności w ostatnich latach, jest kurczak satay – marynowane mięso z kurczaka na patyku, grillowane na złoty kolor i podawane z niepowtarzalnym sosem orzechowym. Co jest tak atrakcyjnego w tym prostym daniu i dlaczego powinno znaleźć się również w waszej domowej kuchni?

Co to jest kurczak satay i skąd pochodzi?

Satay, często zapisywane jako sate, to potrawa pochodząca z Azji Południowo-Wschodniej – jej korzenie sięgają przede wszystkim Indonezji, skąd rozprzestrzeniła się do sąsiednich krajów, takich jak Malezja, Tajlandia i Singapur. W samej Indonezji istnieją dziesiątki regionalnych wariantów, z różnicami w marynacie, mięsie czy sosie. Tradycyjnie satay przygotowuje się z różnych rodzajów mięsa – wołowiny, jagnięciny, ryb, ale kurczak satay jest najpopularniejszą wersją, głównie ze względu na swoją delikatność i wszechstronność.

Wyobraźcie sobie delikatne, soczyste kawałki mięsa z kurczaka, które nasiąknęły egzotyczną mieszanką przypraw – kurkumą, kolendrą, czosnkiem i imbirem – a następnie zostały zgrillowane, aż uzyskały chrupiącą, lekko skarmelizowaną skórkę. Całość podawana jest z wyrazistym sosem satay, którego bazą są mielone orzechy, mleko kokosowe, sos sojowy i sok z limonki. Rezultatem jest kombinacja, która jest dosłownie koncertem smaków – słodkich, słonych, lekko pikantnych i o orzechowej głębi.

Dlaczego satay zdobywa popularność również u nas?

Jeszcze dziesięć lat temu satay było daniem, które prawdopodobnie można było spróbować tylko w niektórych azjatyckich restauracjach, dziś zaczyna pojawiać się również w nowoczesnych bistrach lub bezpośrednio w domach. I nic dziwnego – kurczak satay jest prosty w przygotowaniu, dobrze pasuje do nowoczesnego sposobu odżywiania, a jego składniki można łatwo dostosować do wersji wegetariańskiej czy bezglutenowej.

Dzięki uniwersalności sosu satay miłośnicy mięsa mogą zastąpić kurczaka tofu lub tempehem, dodać grillowane warzywa lub podać sos jako dip do pieczonych ziemniaków. W wielu domach satay staje się ulubionym daniem do grillowania – sezon grillowy zyskuje więc nowy azjatycki wymiar.

Z punktu widzenia odżywiania wiele składników, które znajdują się w satay, wspiera zdrowy styl życia. Na przykład orzechy są bogatym źródłem białka i zdrowych tłuszczów a kurkuma ma silne właściwości przeciwzapalne. Kiedy do tego dodamy ryż lub świeże warzywa, powstaje zrównoważone danie odpowiednie nawet dla tych, którzy pilnują składu swojego talerza.

Jak przygotować kurczaka satay w domu?

Mimo że satay może na pierwszy rzut oka wydawać się skomplikowanym egzotycznym daniem, w rzeczywistości jest inaczej. Większość składników można dziś znaleźć w zwykłych supermarketach lub w sklepach ze zdrową i azjatycką żywnością. Kluczem do sukcesu jest dobra marynata i dobrze przygotowany sos satay. Wiele osób tak bardzo lubi ten sos, że używa go również poza tym przepisem – do makaronu, w kanapkach lub jako bazę do sosów do dań stir-fry.

Oto uproszczony przykład domowego przygotowania:

Składniki na marynatę:

• 500 g piersi z kurczaka pokrojonych w paski
• 2 łyżki sosu sojowego
• 1 łyżka sosu rybnego
• 1 łyżeczka mielonej kurkumy
• 1 łyżeczka cukru trzcinowego
• 2 ząbki czosnku
• 1 cm świeżego imbiru (drobno posiekany)

Na sos satay:

• 100 g niesolonych orzechów (prażonych)
• 200 ml mleka kokosowego
• 1 łyżka sosu sojowego
• 1 łyżka cukru trzcinowego
• sok z ½ limonki
• chili do smaku

Mięso należy marynować najlepiej kilka godzin, ale nawet pół godziny może wystarczyć. Następnie nadziewaj kawałki na patyki i grilluj lub smaż na patelni na złoty kolor. W międzyczasie w blenderze zmiksuj składniki na sos i krótko gotuj, aż zgęstnieje.

Satay jako doświadczenie – nie tylko jedzenie, ale i kultura

Patrząc na satay, nie jest to tylko potrawa, ale symbol kulturowy Indonezji i całej Azji Południowo-Wschodniej. Na tamtejszych targach często można zobaczyć długie alejki z grillami, nad którymi unosi się zapach dymu, przypraw i mięsa. Każdy kucharz ma swój tajny przepis na marynatę, który starannie strzeże. W Malezji satay jest częścią uroczystości, w Tajlandii jest popularny jako street food, a w Singapurze często podawany podczas festiwali. Co więcej – satay ma również swoją wegetariańską wersję, która jest równie smaczna i popularna.

Przykładem, jak satay działa w rzeczywistości, może być polska rodzina, która przyjęła przygotowanie tego dania jako weekendową tradycję. Mama przygotowuje marynatę, dzieci nadziewają mięso na patyki, a tata zajmuje się grillem. Przy wspólnej kolacji wszyscy cieszą się tym, co przygotowali. Takie jedzenie łączy – i to nie tylko smakami, ale i doświadczeniem.

„Jedzenie to najprostszy sposób na doświadczenie innej kultury," powiedział kiedyś kucharz Anthony Bourdain – a satay jest doskonałym przykładem, jak przynieść do domu kawałek Azji.

Jak cieszyć się satay w sposób zrównoważony?

W czasach, gdy coraz więcej osób szuka sposobów na jedzenie smaczne i jednocześnie przyjazne dla planety, ważne jest również wspomnieć o ekologicznym wymiarze tego dania. Kurczaka satay można łatwo przygotować w wersji roślinnej – na przykład z tofu, tempehem lub jackfruitem. Sos orzechowy pozostaje ten sam, podobnie jak doznanie smakowe. Użycie roślinnych alternatyw nie tylko zmniejsza ślad węglowy, ale także otwiera drogę dla tych, którzy przestrzegają diety wegetariańskiej lub wegańskiej.

Zrównoważone podejście może oznaczać również wybór jakościowych składników – na przykład ekologicznego mięsa z wolnego wybiegu, naturalnego sosu sojowego bez dodatku glutaminianu sodu czy mleka kokosowego fair trade. W sklepie internetowym takim jak Ferwer, który specjalizuje się w produktach dla zdrowego stylu życia i ekologicznego gospodarstwa domowego, można znaleźć wszystkie potrzebne składniki w bardziej odpowiedzialnych wersjach. I to może być pierwszy krok do tego, aby codzienne gotowanie nie było tylko o smaku, ale również o postawie.

Satay nie jest więc tylko kolejnym przepisem do zbioru – to mała podróż do świata smaków, kultur i zrównoważonego podejścia do jedzenia. Niezależnie od tego, czy przygotujecie go klasycznie z kurczakiem, czy w nowoczesnej wersji wegańskiej, jedno jest pewne – satay oczaruje was swoją prostotą i eksplozją smaków.