Jak gotować flamendr i dlaczego go pokochacie

Czym jest flamendr i dlaczego ponownie wraca na czeskie stoły?

W czeskiej kuchni od czasu do czasu pojawia się danie, które wygląda jak nowość, ale w rzeczywistości ma długą historię i po prostu na chwilę o nim zapomniano. Jednym z takich dań jest flamendr – wyraziste, sycące i aromatyczne danie, które zyskuje popularność wśród miłośników tradycyjnej czeskiej kuchni oraz nowych pokoleń domowych kucharzy. Flamendr łączy w sobie to, co najlepsze z czeskiej gościnności: proste składniki, intensywny smak i solidną porcję, która nasyci.

Niezależnie od tego, czy to flamendr wieprzowy, drobiowy, czy ten znany z menu karczm, mają one jedną wspólną cechę – są to dania pełne smaku i pikantności. Niektórzy przygotowują go jako szybki obiad na patelni, inni jako solidną kolację z chrupiącym chlebem lub knedlikiem. Ale skąd właściwie pochodzi flamendr?

Pochodzenie flamendra i jego powrót do kuchni

Nazwa „flamendr” może być dla niektórych zagadką, ale w rzeczywistości ma dość barwne pochodzenie. Początkowo była to nazwa dla flamandzkiego żołnierza, a później termin ten ustalił się w języku czeskim jako slangowe określenie kogoś, kto wałęsa się po karczmach – czasami może nawet zbyt często. Właśnie z karczemnego środowiska pochodzą pierwsze wzmianki o tym daniu.

Karczemny flamendr zaczął pojawiać się przede wszystkim w latach dziewięćdziesiątych jako smakowita, przystępna cenowo i sycąca przekąska, która idealnie pasowała do piwa. Był to taki „piwny gulasz”, tylko z większą ilością czosnku, cebuli, pieprzu i czasami ostrych papryczek. Często podawano go z chlebem lub ziemniakami i miał na celu – jak się mówiło – „pobudzić żołądek”.

Podczas gdy niektóre tradycyjne przepisy z czasem popadły w zapomnienie, flamendr dzięki swojej prostocie i wyrazistemu smakowi utrzymuje swoje miejsce do dziś. W ostatnich latach pojawia się nawet w różnych wariacjach w domach, które preferują domowe gotowanie bez zbędnych półproduktów.

Jak przygotować klasyczny flamendr wieprzowy

Kiedy mówimy przepis na flamendra, większości Czechów przychodzi na myśl ten z wieprzowiną. Jest to podstawowa wersja tego dania, która wykorzystuje codzienne składniki, ale potrafi oczarować swoją intensywną nutą.

Podstawą jest wieprzowina, najczęściej karkówka lub łopatka, pokrojona na mniejsze kawałki. Podsmaża się ją na smalcu lub oleju, dodaje dużą ilość startego czosnku, rozgniecionego czosnku, świeżo mielonego pieprzu, soli, a czasami trochę papryki lub chili. Niektórzy dodają kilka kropli sosu worcestershire lub sojowego dla podkreślenia smaku. Wszystko dusi się we własnym sosie, ewentualnie z odrobiną bulionu.

Wynikiem jest sos pełen smaku, który doskonale pasuje do świeżego chleba, frytek lub gotowanych ziemniaków. Wieprzowy flamendr to idealne danie na chłodniejsze dni – rozgrzewa i syci.

Ciekawym szczegółem jest to, że przepis często nie ma dokładnej formy. Każda karczma, każde domostwo ma swoją wersję. Właśnie w tym tkwi urok flamendra – nie jest to danie z dokładnym przepisem, ale raczej podejście do kuchni, które stawia na intensywny smak i prostotę.

Flamendr drobiowy

Dla tych, którzy preferują lżejsze mięso, istnieje flamendr drobiowy. Podstawą są piersi kurczaka lub udka pokrojone w paski. Proces jest bardzo podobny do wersji wieprzowej – mięso się podsmaża, dodaje cebulę, czosnek, przyprawy i wszystko dusi do miękkości oraz połączenia smaków.

Flamendr drobiowy jest mniej tłusty i gotuje się szybciej, co czyni go ulubioną wersją na robocze kolacje lub weekendowe obiady. Doskonale pasuje również do makaronu lub jako nadzienie do tortilli.

Interesujące jest, że właśnie drobiowa wersja często trafia do młodszej generacji, która szuka szybkich dań z wyrazistym smakiem, ale bez skomplikowanego przygotowania i ciężkich składników. Mimo to taki flamendr zachowuje swój „karczemny” charakter – ostry, pikantny i soczysty.

Flamendr jako powrót do uczciwej kuchni

W czasach, gdy często mówi się o powrocie do jakościowych składników, domowego gotowania i ograniczania zbędnych dodatków, flamendr ma swoje stałe miejsce. Nie zawiera żadnych skomplikowanych składników, żadnych zagęszczaczy czy sztucznych substancji. W zasadzie wystarczy to, co większość ludzi ma w domu – mięso, cebula, czosnek, przyprawy. A mimo to wystarczy, aby powstało danie o wyrazistym charakterze.

Jednym z powodów, dla których flamendr ponownie staje się modny, jest również coraz większy nacisk na niemarnowanie jedzenia. Jeśli zostanie mięso z poprzedniego dnia, łatwo można z niego zrobić flamendra. Niezależnie od tego, czy użyje się pieczonej wieprzowiny, kurczaka, czy nawet roślinnych alternatyw, podstawowa zasada pozostaje taka sama. Jest to danie, które pozwala na kreatywność i dostosowanie się do tego, co akurat jest w lodówce.

Ponadto flamendr to danie z historią. Każdy, kto kiedykolwiek go skosztował w tradycyjnej karczmie, może przypomnieć sobie atmosferę, kiedy serwowano go razem z beczkowym piwem i w dobrym towarzystwie. Jest to danie, które ma duszę – i właśnie dlatego ludzie do niego wracają.

Jak dostosować flamendra według własnego smaku

Jeśli zdecydujesz się przygotować flamendra w domu, możliwości są niemal nieograniczone. Podstawa pozostaje – kawałki mięsa, cebula, czosnek, sól, pieprz i odrobina tłuszczu. Ale reszta zależy w pełni od Twojej wyobraźni.

• Dla miłośników ostrych dań: dodaj świeżą papryczkę chili lub kilka kropli ostrego sosu.
• Dla wegetarian: zamień mięso na smażone pieczarki lub kawałki tofu i dopraw podobnie jak klasyczny flamendr.
• Dla dzieci: zmniejsz ilość czosnku i pieprzu, dodaj trochę słodkiej papryki i podawaj z puree ziemniaczanym.
• Dla bardziej wykwintnej wersji: dodaj trochę czerwonego wina lub tymianku dla głębszego smaku.

Jeden przykład z codziennego życia pokazuje, jak uniwersalne może być to danie. Pani Alena z Vyškova mówi: „Flamendra gotuję, gdy nie wiem, co zrobić z mięsem z lodówki. Kroję, dodaję cebulę, czosnek, trochę pieprzu i za pół godziny jest gotowe. Najlepszy jest z domowym chlebem na zakwasie."

Jej prosty sposób doskonale ilustruje, dlaczego flamendr jest wciąż tak popularny. Nie chodzi o dokładny przepis, ale o smak i komfort.

Flamendr ponownie staje się symbolem uczciwego domowego jedzenia, które można łatwo dostosować do własnych potrzeb. Nie potrzeba skomplikowanych rzeczy, wystarczy kilka jakościowych składników, trochę czasu i chęć powrotu do tego, co działało już u naszych babć.