Jak obniżyć tętno powyżej 100 i poprawić swoje zdrowie
Co oznacza puls powyżej 100 na minutę i kiedy warto się zaniepokoić
Puls serca jest jednym z najprostszych, a jednocześnie najbardziej wymownych wskaźników aktualnego stanu zdrowia. Jego przyspieszenie może sygnalizować stres, aktywność fizyczną, ale także poważniejsze problemy, które wymagają uwagi. Gdy częstość akcji serca przekracza 100 uderzeń na minutę w spoczynku, mówi się o tachykardii. Ale co to naprawdę oznacza i kiedy jest powód do niepokoju?
Kiedy puls serca jest „zbyt wysoki"?
Normalna spoczynkowa częstość akcji serca dorosłego człowieka zazwyczaj wynosi od 60 do 100 uderzeń na minutę. Zależy to od wielu czynników – wieku, kondycji fizycznej, stresu, ale także stosowanych leków czy pory dnia. Gdy puls w spoczynku konsekwentnie przekracza granicę 100 uderzeń na minutę, lekarze mówią o spoczynkowej tachykardii.
Ważne jest jednak rozróżnienie między przejściowym wzrostem tętna a jego trwale wysoką wartością. Jeśli serce bije mocno po wejściu po schodach lub podczas oglądania emocjonującego filmu, nie ma powodu do paniki. Problem pojawia się, gdy serce „przyspiesza" bez wyraźnej przyczyny lub towarzyszą temu nieprzyjemne objawy – duszność, zawroty głowy, ból w klatce piersiowej czy omdlenia.
Puls powyżej 100 na minutę może być reakcją organizmu na banalny bodziec – na przykład odwodnienie, gorączkę lub kofeinę – ale także pierwszym wskaźnikiem nierównowagi sercowo-naczyniowej.
Co może powodować zwiększony puls serca?
Na serce wpływają nie tylko obciążenia fizyczne, ale także psychiczne. Przyspieszona częstość akcji serca jest częstym objawem towarzyszącym lęku, ataków paniki lub długotrwałego stresu. Wzrasta także po spożyciu alkoholu, kofeiny czy nikotyny. Podobnie organizm reaguje na niektóre leki – na przykład na astmę, przeziębienie czy tarczycę.
Nie należy zapominać o wpływie hormonalnym – u kobiet może dojść do wyższej częstości akcji serca podczas ciąży, menstruacji lub menopauzy.
Czasami jednak przyspieszony puls jest objawem poważniejszej choroby, najczęściej zaburzeń rytmu serca, chorób tarczycy, anemii lub nawet niewydolności serca. Częstym winowajcą jest także wspomniane wcześniej odwodnienie, kiedy organizm musi więcej „pompować", aby zapewnić odpowiedni przepływ krwi.
Przypadek z praktyki - kiedy stres nie ustępuje nawet w nocy
Zuzanna, trzydziestopięcioletnia menedżerka z Pragi, zaczęła zauważać, że ostatnio serce „bije jak oszalałe", nawet gdy tylko siedzi przy komputerze. Myślała, że to przez kawę lub stres z pracy. Jednak problemy pojawiały się także wieczorem, kiedy powinna być już w spokoju. Gdy jej smartwatch pokazał spoczynkowy puls 112, postanowiła udać się do lekarza.
Po serii badań okazało się, że Zuzanna cierpi na nadczynność tarczycy, która powodowała zwiększoną produkcję hormonów, a tym samym przyspieszone bicie serca. Po rozpoczęciu leczenia puls wrócił do normy, a wraz z nim spokojniejszy codzienny rytm.
Ten przypadek pokazuje, jak ważne jest, aby słuchać swojego ciała i nie ignorować sygnałów ostrzegawczych. Puls serca jest bowiem jak kontrolka na desce rozdzielczej – czasem tylko miga, innym razem oznajmia poważniejszy problem.
Jak sprawdzić puls serca w domu
Zmierzanie częstości akcji serca nie jest żadnym wyzwaniem. Wystarczy znaleźć puls – najczęściej na nadgarstku lub na szyi – i policzyć uderzenia przez 60 sekund. Alternatywnie można liczyć przez 30 sekund i pomnożyć wynik przez dwa. W dzisiejszych czasach większość ludzi używa inteligentnych zegarków lub opasek fitness, które mierzą puls na bieżąco przez cały dzień.
Pomiar w spoczynku jest najdokładniejszy rano po przebudzeniu, jeszcze przed wstaniem z łóżka. To moment, kiedy ciało jest w najbardziej spokojnym stanie, a wynik najlepiej odzwierciedla kondycję serca.
Kiedy udać się do lekarza?
Przejściowe zwiększenie pulsu nie jest powodem do paniki – zwłaszcza jeśli wiesz, że wcześniej ćwiczyłeś, piłeś kawę lub byłeś w stresie. Jeśli jednak spoczynkowy puls powyżej 100 utrzymuje się przez kilka dni i pojawiają się inne objawy, takie jak:
- duszność
- ucisk lub ból w klatce piersiowej
- zawroty głowy lub omdlenia
- zmęczenie bez wyraźnej przyczyny
… warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub kardiologa. Może on przeprowadzić EKG, badania krwi i inne badania, które ujawnią, czy chodzi o nieszkodliwą tachykardię, czy objaw poważniejszej choroby.
Jak naturalnie obniżyć puls serca
W wielu przypadkach można wpływać na spoczynkowy puls za pomocą stylu życia. Regularny ruch, zrównoważona dieta, wystarczająca ilość snu i higiena stresu są podstawami zdrowego serca. Badanie opublikowane w Journal of the American College of Cardiology pokazuje, że osoby regularnie ćwiczące mają średnio niższy spoczynkowy puls serca niż te, które prowadzą siedzący tryb życia.
Regularne praktykowanie technik relaksacyjnych, takich jak świadome oddychanie, joga czy medytacja, może pomóc zmniejszyć obciążenie układu nerwowego współczulnego, który zwiększa puls w reakcji na stres. Ważną rolę odgrywa także jakość snu – jego brak może spowodować wzrost kortyzolu, a tym samym przyspieszenie pulsu.
Z punktu widzenia odżywiania zaleca się skoncentrować na pokarmach bogatych w magnez, potas i kwasy tłuszczowe omega-3 – na przykład zielone warzywa liściaste, orzechy, nasiona, rośliny strączkowe czy tłuste ryby.
Wypróbuj nasze naturalne produkty
Zrównoważone zdrowie zaczyna się w domu
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak duży wpływ ma codzienne środowisko na ich zdrowie – w tym na serce. Przy długotrwałym pobycie w przegrzanych pomieszczeniach, z złym powietrzem lub bez naturalnego światła może dojść do osłabienia układu odpornościowego i zwiększenia obciążenia stresem. Drobne zmiany w domu – redukcja hałasu, poprawa jakości powietrza (np. za pomocą roślin doniczkowych) lub wybór ekologicznych, niechemicznych produktów – mogą wspierać zarówno zdrowie fizyczne, jak i psychiczne.
Jednym z często pomijanych obszarów jest także odzież. Noszenie syntetycznych materiałów, które nie oddychają i mogą zawierać szkodliwe chemikalia, może wpływać na ogólne samopoczucie organizmu. Natomiast zrównoważona moda z naturalnych materiałów jest bardziej przyjazna nie tylko dla skóry, ale także dla układu nerwowego, który reaguje na komfort i stabilność temperaturową.
Jak mówi znany czeski kardiolog MUDr. Jan Pirk: „Serce potrzebuje ruchu, spokoju i rozsądnego właściciela." W prostocie tkwi piękno – i to dotyczy także zdrowia.
Zwracanie uwagi na swój puls nie oznacza życia w strachu, ale w równowadze. Jeśli zmierzysz sobie przypadkowo puls i zobaczysz liczbę powyżej stu, nie ma od razu powodu do paniki. Ale jeśli się to powtarza, warto się zatrzymać i zastanowić: Co moje ciało chce mi przez to powiedzieć? Czasami wystarczy dostosować codzienny harmonogram lub nauczyć się lepiej radzić sobie ze stresem, innym razem konieczna jest konsultacja z specjalistą.
W świecie pełnym rozpraszających bodźców, niekończącego się multitaskingu i ciągłego nacisku na wydajność, spokojne serce może być największym luksusem. A na ten luksus zasługuje troska.
